Buscar este blog

miércoles, febrero 02, 2011

Curupí (Sapium haematospermum)


Nombres populares: Curupí, Lecherón, Blanquillo, Árbol de leche
Nombre nativo: Curupí-caí (Guaraní), Roic (en mocoví), Loling (en Maskoy)
Nombre científico: Sapium haematospermum

Familia: Euphorbiaceae

Curupí (Sapium haematospermum)

En el mundo: 
Sudamérica: Brasil, Paraguay, Uruguay, Argentina
En Argentina: Buenos Aires, Catamarca, Chaco, Córdoba, Corrientes, Entre Rios, Formosa, Jujuy, Misiones, Salta, Santa Fe, Santiago del Estero, Tucumán

Ecorregiones:
Chaco húmedo
Delta e islas del Paraná
Espinal
Esteros del Iberá
Selva de Yungas
Selva paranaense

Altura: 10m


Hábitat: chaco semiárido, espinal, cerca de arroyos, acequias, matorrales, praderas, hasta 1800m s.n.m

Interacciones con la fauna:
Sus frutos son consumidos por:
Aves:
Cotorra común (Myopsitta monachus)
Loro choclero (Pionus maximiliani)
Charata (Ortalis canicollis)
Yerutí común (Leptotila verreauxi
Pito crestado (Dryocopus pileatus)
Fío fío pico corto (Elaenia parvirostris)
Fío fío grande (Elaenia spectabilis)
Fío fío oliváceo (Elaenia mesoleuca)
Tuquito rayado (Empidonomus varius)
Calandria grande (Mimus saturninus)
Burlisto pico canela (Myiarchus swainsoni)
Benteveo rayado (Myiodynastes maculatus)
Cardenal (Paroaria coronata)  
Cortarramas (Phytotoma rutila
Fueguero común (Piranga flava)
Monterita cabeza negra (Poospiza melanoleuca)
Pepitero de collar (Saltator aurantirostris
Saltador ajicero (Saltator coerulescens)
Celestino común (Thraupis sayaca)
Zorzal chalchalero (Turdus amaurochalinus) frutos y semillas 
Suirirí real (Tyrannus melancholicus)
Tijereta (Tyrannus savana)
Suirirí boreal (Tyrannus tyrannus)
Chiví común (Vireo olivaceus)
Invertebrados:
Acidomeria cincticornis
Aspidobothrus ruficeps
Hojas: consumidas por:
Orugas de mariposas:
Citheronia brissottii, C. regalis,
Dynamine agacles, D. myrrhina, D. tithia.
Erinnys ello,
Hemiceras pallidula,
Rotschildia aretusa, R. maura, R. maurusius, R. schreiteriana,
Cecidipta excoceraciae desova en las agallas de este árbol.
xxi

Nidifican en sus ramas y troncos:
Gavilán común (Buteo magnirostris  )
Gavilán blanco (Elanus leucurus)
Gavilán mixto (Parabuteo unicinctus)
Carancho (Caracara plancus)
Garza blanca (Ardea alba
Garcita azulada (Butorides striatus)
Espátula rosada (Platalea ajaja
Cuclillo chico  (Coccycua cinereus)    
Cuclillo canela (Coccyzus.melacoryphus)
Pirincho (Guira guira)
Ipacaá (Aramides ypecaha)  
Carau (Aramus guarauna
Carpintero campestre (Colaptes campestris)
Carpintero real verde (Colaptes melanochloros)
Carpintero lomo blanco (Campephilus leucopogon)
Carpintero de los cardones (Melanerpes cactorum)
Carpinterito común (Picumnus cirratus)
Carpintero bataraz chico (Picoides mixtus)
Torcacita (Columbina picui)
Torcaza (Zenaidia auriculata)
Paloma picazuro (Patagioenas picazuro)
Aves (Passeriformes):
Leñatero (Anumbius annumbi)
Curutié colorado (Certhiaxis cinnamomea)
Brasita de fuego (Coryphospingus cucullatus
Curutié blanco (Cranioleuca pyrrhophia
Juan chiviro (Cyclarhis gujanensis)
Chinchero grande (Drymornis bridgesi)
Fio fio grande (Elaenia spectabilis)
Viudita blanca (Fluvicola pica)
Hornero (Furnarius rufus)
Calandria grande (Mimus saturninus)
Mosqueta estriada (Myiophobus fasciatus)
Anambé común (Pachyramphus polychopterus)
Anambé verdoso (Pachyramphus viridis)
Cardenilla (Paroaria capitata)
Espinero grande (Phacellodomus ruber)  
Espinero frente rojiza (Phacellodomus rufifrons)
Espinero chico (Phacellodomus sibilatrix)
Espinero pecho manchado (Phacellodomus striaticollis)
Pecho amarillo grande (Pseudoleistes guirahuro)   
Cacholote castaño (Pseudoseisura lophotes)
Churrinche (Pyrocephalus rubinus)
Pepitero chico (Saltatricula multicolor)  
Pepitero de collar (Saltator aurantirostris)
Suiriri amarillo (Satrapa icterophrys)
Piojito común (Serpophaga subscristata)  
Chotoy (Schoeniophylax phryganophila
Corbatita común (Sporophila caerulescens)
Suirirí común (Suiriri suiriri)
Pijuí plomizo (Synallaxis spixi)
Zorzal colorado (Turdus rufiventris)
Suirirí real (Tyrannus melancholicus)
Invertebrados:
Neolithus fasciatus: forma agallas en los brotes y ramas.


Métodos de siembra: separar manualmente las semillas de los frutos bajo agua corriente y sembrarlos en almácigos, a partir de los 10 días empiezan a germinar.

Prehistoria:
Registro fósil del género, Sapium desde el Paleoceno 65 millones de años: en: Europa, Asia, América y África

Flores: espigas amarillas, de octubre a diciembre
Frutos: cápsulas rojas, entre diciembre y marzo
Hojas: simples, enteras, lanceoladas, bordes finamente aserrados y nervadura central notable (hasta 15cm de largo)
Corteza: rugosa, áspera y grisácea

Fuentes:
Fundación Azara "Parque costero del sur"
Demaio P., Ulf O, Medina M. “Árboles nativos del centro de Argentina tomo I y III”
Haene E. Aparicio G. “100 árboles Argentinos”
G. Burgueño, C. Nardini “Introducción al paisaje natural I y II”
F. Abraham de Noir y S. Bravo “Frutos de leñosas nativas de Argentina”
C. Eynard, A. Calviño y L. Ashworth “Cultivo de plantas nativas”
Ana M. Gimenez y Juana G. Moglia “Árboles del chaco Argentino” 
Autores varios "Árboles comunes de Paraguay"


3 comentarios:

  1. Excelente información, este blog siempre me cautiva. Gracias por compartir todo esto!

    ResponderEliminar
  2. Excelente información!! Gracias!!!!

    ResponderEliminar
  3. En qué época fructifica? Muchas gracias!

    ResponderEliminar